معماری مسجد نصیرالملک (مسجد صورتی)
مسجد نصیرالملک شیراز از بینش کاشی حسینیه نصرت مشهد کاری ارزنده ترین مسجد کشور‌ایران و بینش ساختمان سازی به ویژه کاشیکاری و مقرنس بیمانند میباشد.
مساحت آن ۲۸۹۰ متر مربع و تحت بنای آن ۲۲۱۶ متر مربع میباشد.
درین مسجد ازشیشه های رنگی مصرف شده به همین انگیزه آن را مسجد صورتی کشور‌ایران نیز میگویند.
مسجد نصیرالملک یک رمز در ورودی دارااست و دو ورودی دیگر آن به کوچه جنوبی و مسجد و به امامزاده جنب آن مرتبط میباشد.
ورودی اساسی مسجد از کاشی هفت رنگ با تزیینات فراوانی از گل سرخ گل زنبق شیراز میباشد . این سردر دارنده دو جرز میباشد وهر جرز به سه بخش آدرس حسینیه نصرت مشهد تقسیم گردیده و در بالای آن یک تابلو با کاشی هفت رنگ جای‌دارد سردرد با یک فرورفتگی جای‌دارد.
از ورودی اساسی مسجد نصیرالملک شیراز وارد هشتی می شویم که با یک پیچ ۹۰ مرتبه در سمت چپ به راهرویی می‌رسد که به ایوان مسجد وصل میشود.
این هشتی با ثواب تشکیل‌شده وتنها به قرینه در ورودی تابلوی از کاشی نصب شوید که در زیر این تابلو شعر دارای شهرت سعدی و اسم معمار آن فراهم میباشد.
تراس این مسجد به صورت چهار گوش میباشد که در بین آن یک آبگینه به ارتفاع وعرض ۵/۴ در ۵ / ۱۶ متر در مقابل تراس مسجد تاسیس گردیده و به دور تا بدور ان مسجد با کاشی هفت رنگ تزیین گردیده‌است.
مسجد نصیرالملک دارنده دو تراس میباشد تراس شمالی که با طول هشت متر درست شده و تراس جنوبی که فاقد کاربری خاصی میباشد به خواسته قرینه سازی با حیاط شمالی تاسیس شده است.
طاق نمای سمت حیاط جنوبی به انگیزه وجود دو در که یکی از به باطن اتاق خرد ساخت‌و‌ساز گردیده و دیگری به گلدسته ها رویه دارااست تقارن خویش را از دست داده اند.
مسجد نصیرالملک شیراز دو شبستان داراست یکی‌از در غرب و دیگری در شرق شبستان شرقی یک شبستان زمستانی بوده که به سمت قبله میباشد همینطور در هوای بسیار گرم فصل تابستان بایستی گزینه استعمال قرار می گرفت که جهت دوری از تابش بدون واسطه فروغ آفتاب و گرم شدن شبستان پیاده سازی گردیده‌است.
هر دو شبستان بر خلاف معمول به خیال جهت گیری ساختمان قبله در امتداد مبنا قبله واقع گردیده اند
در پشت این شبستان دری میباشد که به چاه بزرگی گشوده میگردد که به آن گاو چاه میگویند این بخش محل مراقبت حیوان ابکش هدایت گردیده‌است.
شبستان غربی یک کدام از زیباترین شبستانهای مساجد جمهوری اسلامی ایران میباشد که با تزیینات کاشی و خشت با نگارگری هایی از گل سرخ رزرو حسینیه نصرت مشهد عمل گردیده بود البته تعمیراتی نزدیک به ۷۰ سال قبلی روی آن صورت گرفته بود که کاشی فیروزه ای روی آن را پوشاند.
ستونهای مسجد نصیرالملک یکی‌از اززیبا ترین ستونهای اماکن تاریخی شیراز میباشد که با چندین گلدان شروع میشود این شبستان دارنده ردیف ۶ تائی میباشد که دو طاق چشمه پوشش سقف را نگه داشته میباشد.
هفت طاق چشمه ای دربین دو ردیف جای دارد در انتهای این ستون و چشمهای کاشی کاری گردیده به محراب فوق العاده قشنگ می رسیم.
بدنه مسجد نصیرالملک عمدتا ثواب میباشد ولی معمار برای خودداری از یکنواختی دیوار کاشی آورده میباشد.
در شبستان غربی یک محراب بسیار قشنگ با ساخت یک فرورفتگی در بدنه چوبی شبستان ساخت شده است
مسجد نصیرالملک دارنده صحن وسیعی میباشد که در سمت شمال مسجد قرار گرفته میباشد.
مسجد دارنده دو تراس شمالی و جنوبی میباشد که مشابه هم نیستند و حیاط شمالی زیباتر از حیاط جنوبی میباشد.
تراس شمالی دارنده سه نیم شماره تلفن حسینیه نصرت مشهد طاق در سه طرف میباشد و از سمت چهارم به صحن شیوه داراست، همینطور این حیاط داری ۴ غرفه میباشد.
[ شنبه 25 فروردين 1403 ] 12:01 ] [ محمد صادقی ]
[ ]